Ημερομηνία Δημοσίευσης: 10 Ιουλίου 2010
Συντάκτης: Ημέρα τση Ζάκυθος
Θεματική κατηγορία: ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Επειδή πολλά γράφονται και λέγονται στις μέρες μας, συνήθως από άσχετους ή ημιμαθείς1, τα οποία ωστόσο δημιουργούν υποψίες, φόβους και έντονη ανησυχία από τους εργαζόμενους στο χώρο των Πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α., όντας στον αστερισμό της τριπλής επιτήρησης, το άρθρο που ακολουθεί, επιχειρεί να τοποθετήσει τα θέματα των εργασιακών σχέσεων των υπαλλήλων των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. στη νομική τους βάση. Για την εργασία αυτή χρησιμοποιούνται ως βάση αφενός το κείμενο του Νόμου 3852/2010 (ΦΕΚ 87/τ. Α’/7.6.2010) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης» και αφετέρου η διαμορφωμένη βασική νομολογία που αφορά κυρίως τους εργαζομένους στις Δημοτικές επιχειρήσεις. Επειδή το θέμα είναι τεράστιο, υπάρχει επικέντρωση στα σημεία που καλύπτουν βασικές κατηγορίες εργαζομένων. Ο συντάκτης βεβαίως επιφυλάσσεται για οποιαδήποτε μεταγενέστερη μετατροπή.
Συνταγματική μονιμότητα
Σύμφωνα με το άρθρο 103 παρ. 4 του Συντάγματος “Oι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές oι θέσεις υπάρχουν.» Επειδή από την διάταξη αυτή δεν καλύπτονται οι υπάλληλοι των Ο.Τ.Α. ακολουθεί η παρ. 6 στην οποία αναφέρονται «6.Oι διατάξεις των πρoηγoύμενων παραγράφων έχουν εφαρμογή και στoυς υπαλλήλους της Boυλής, oι oπoίoι κατά τα λoιπά διέπoνται εξ oλoκλήρoυ από τoν Kανoνισμό της, καθώς και στoυς υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτoδιoίκησης και των λοιπών νομικών προσώπων δημoσίoυ δικαίου».
Ποιους καλύπτει η συνταγματική αυτή ρύθμιση;
Θεμελιώδης προϋπόθεση της μονιμότητας είναι η κατοχή οργανικής θέσης. Συνεπώς, προκύπτει το ερώτημα: Oι κατέχοντες προσωποπαγείς θέσεις και οι με σύμβαση Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (Ι.Δ.Α.Χ.) -μεγάλος αριθμός υπαλλήλων πρώην γραμματέων κοινοτήτων και υπαλλήλων που μεταφέρθηκαν από τις Δημ. Επιχειρήσεις- καλύπτονται από τη συνταγματική προστασία της μονιμότητας; Ευθέως από το Σύνταγμα όχι. Όμως κατά την πάγια νομολογία του Σ.τ.E. και του Ελεγκτικού Συνεδρίου έχει γίνει δεκτό ότι την ιδιότητα του μονίμου υπαλλήλου ή λειτουργού δεν την προσδίδει ο νομοθετικός χαρακτηρισμός αλλά η φύση και το περιεχόμενο της εκτελούμενης εργασίας, η οποία στην περίπτωση των ΙΔΑΧ συνίσταται στη διαρκή θεραπεία λειτουργικών αναγκών της υπηρεσίας. Κατά συνέπεια, νομολογιακά θα λέγαμε ότι απολαμβάνουν της συνταγματικής προστασίας οι μόνιμοι και οι με σύμβαση ΙΔΑΧ (προσωποπαγείς ή όχι θέσεις) υπάλληλοι των Ο.Τ.Α.
Ποιοι μεταφέρονται:
Σύμφωνα με τα άρθρα του Ν. 3852/2010 (του Καλλικράτη δηλαδή)
Α)με το άρθρο 102 παρ. 3, το μόνιμο και με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ προσωπικό των δημοτικών και κοινοτικών ιδρυμάτων και Ν.Π.Δ.Δ. που περιέρχονται αυτοδικαίως στο νέο δήμο, καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό των αυτών ιδρυμάτων και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου με την ίδια σχέση εργασίας.
Β) με το άρθρο 104 παρ. 2, το μόνιμο προσωπικό, το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, καθώς και οι δικηγόροι με σχέση έμμισθης εντολής των Συνδέσμων Ο.Τ.Α. μεταφέρεται αυτοδικαίως, με την ίδια σχέση εργασίας και παροχής υπηρεσιών στο νέο δήμο από την έναρξη της λειτουργίας του και κατατάσσεται σε αντίστοιχες κενές οργανικές θέσεις κατά κατηγορία και κλάδο ή σε προσωποπαγείς θέσεις του δήμου
Γ) με το άρθρο 108 παρ. 1 εμμέσως καλύπτεται και το προσωπικό των λοιπών επιχειρήσεων των Ο.Τ.Α. μεταφερόμενο στην αντίστοιχη νέα επιχείρηση (μονομετοχικές, η λοιπές Α.Ε.)
Δ) με το άρθρο 109 παρ. 2, το προσωπικό των κοινωφελών επιχειρήσεων με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που συγχωνεύονται μεταφέρεται στη νέα επιχείρηση και κατατάσσεται σε αντίστοιχες θέσεις, με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της. Τυχόν πλεονάζον προσωπικό με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ των ανωτέρω επιχειρήσεων μεταφέρεται σε νομικά πρόσωπα του δήμου με την ίδια σχέση εργασίας και κατατάσσεται σε προσωποπαγείς θέσεις.
Ε) με το άρθρο 109 παρ. 6 το προσωπικό των Δ.Ε.Υ.Α. με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ που συγχωνεύονται μεταφέρεται στη νέα επιχείρηση και κατατάσσεται σε αντίστοιχες θέσεις, με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της.
στ) με το άρθρο 111 παρ. 1, το προσωπικό που απασχολείται με δράσεις κοινωφελούς χαρακτήρα των αστικών εταιριών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ μεταφέρεται με την ίδια σχέση εργασίας στην κοινωφελή επιχείρηση και κατατάσσεται σε αντίστοιχες θέσεις της επιχείρησης με απόφαση του οικείου διοικητικού συμβουλίου. Συμβάσεις μίσθωσης έργου και εργασίας ορισμένου χρόνου που τυχόν έχουν συναφθεί για τις δράσεις που περιέρχονται στην κοινωφελή επιχείρηση του νέου δήμου, συνεχίζονται από αυτή μέχρι τη λήξη τους.
Ζ) με το άρθρο 111 παρ. 2, το προσωπικό με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ των διαδημοτικών ή αμιγών επιχειρήσεων του π.δ. 410/1995, στις οποίες είχε ανατεθεί σύμφωνα με το καταστατικό τους η παροχή υπηρεσιών για την καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων και η αποκομιδή των απορριμμάτων μεταφέρεται στον οικείο δήμο με την ίδια σχέση εργασίας και κατατάσσεται σε προσωποπαγείς θέσεις της ίδιας εκπαιδευτικής βαθμίδας και αντίστοιχης ή παρεμφερούς ειδικότητας.
Η) με το άρθρο 112 παρ. 1 καλύπτεται το προσωπικό των συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. προγραμμάτων με μεταφορά στα αντίστοιχα Ν.Π.Δ.Δ. ή επιχειρήσεις στα οποία συγχωνεύονται. Εδώ συμπεριλαμβάνονται οι συμβάσεις έργου μέχρι τη λήξη τους και οι συμβάσεις του προσωπικού ορισμένου χρόνου που απασχολείται στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, ανανεώνονται από το νομικό πρόσωπο ή την επιχείρηση που προκύπτει, ως διάδοχο σχήμα, μέχρι τη λήξη τους. Εδώ τίθεται ένα πελώριο θέμα που ουσιαστικά νομιμοποιεί τους εργαζόμενους αυτούς να ζητήσουν έννομη προστασία και μετατροπή των συμβάσεων τους σε ΙΔΑΧ με συντριπτικά επιχειρήματα που υπερκαλύπτουν τις αναστολές του άρθρου 21 παρ. 3 του Ν. 2190/94, δηλαδή την απαγόρευση μετατροπής της σύμβασης τους.
Θ) με το άρθρο 254 παρ. 1, το μόνιμο και με σχέση εργασίας ΙΔΑΧ προσωπικό των συνενούμενων δήμων ή δήμων και κοινοτήτων καθίσταται, αυτοδικαίως, προσωπικό του νεοσύστατου δήμου, με την ίδια σχέση εργασίας, και καταλαμβάνει αντίστοιχες, κατά κατηγορία, κλάδο ή ειδικότητα, θέσεις.
Ι) με το άρθρο 258 παρ. 1, το υπηρετούν κατά την 1.1.2010 μόνιμο και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου προσωπικό των καταργούμενων, Τμημάτων Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμων και Κοινοτήτων (Τ.Υ.Δ.Κ.) των κρατικών περιφερειών, το οποίο κατέχει οργανικές ή προσωποπαγείς θέσεις κλάδων ή ειδικοτήτων τεχνικού ή γεωτεχνικού προσωπικού μετατάσσεται αυτοδικαίως σε υφιστάμενες ή ιδρυόμενες Τεχνικές Υπηρεσίες των δήμων της έδρας του αντίστοιχου νομού ή σε άλλους δήμους όπου λειτουργούσαν οι καταργούμενες Τ.Υ.Δ.Κ., σε συνιστώμενες προσωποπαγείς θέσεις αντίστοιχης κατηγορίας, κλάδου ή ειδικότητας.
Ια) Τέλος για την μετεξέλιξη του προσωπικού των ΤΕΔΚ θα εκδοθεί Π.Δ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 9.α άρθρου 282 του Νόμου.
Οι υπογραμμίσεις – αναφορές δηλώνουν τις υπηρεσίες προέλευσης και τις υπηρεσίες μεταφοράς. Είναι σαφείς οι διακρίσεις για ορισμένους υπαλλήλους.
Στερεότυπα και σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχει διασφάλιση θέσεων και μεταφορά του μόνιμου προσωπικού και του προσωπικού με σύμβαση Ι.Δ.Α.Χ.. Για το προσωπικό με σύμβαση Ι.Δ.Ο.Χ. (έμμεσα ή άμεσα) υπάρχει πρόβλεψη μεταφοράς και συνέχιση της σύμβασης μέχρι τη λήξη της σε όλες τις περιπτώσεις.
Ποιοι δεν μεταφέρονται
Ουσιαστικά οι κατηγορίες αυτές είναι ελάχιστες και αφορούν κυρίως τις ειδικές κατηγορίες προσωπικού, για τις οποίες εξακολουθεί να ισχύει ο Κώδικας Κατάστασης Δημοτικών και κοινοτικών Υπαλλήλων (Ν. 3584/07) και δη τα άρθρα 161 – 163. Για τους Γενικούς Γραμματείς και Ιδιαίτερους Γραμματείς Δημάρχων η σύμβαση τους, παύει να ισχύει και απολύονται αυτοδικαίως αμέσως μόλις ο Δήμαρχος που τους προσέλαβε αποβάλει την ιδιότητά του για οποιονδήποτε λόγο ενώ η σύμβαση εργασίας των Ειδικών Συμβούλων, των Επιστημονικών Συνεργατών και των Ειδικών Συνεργατών λύεται με την πάροδο είκοσι (20) ημερών από την αποχώρηση του Δημάρχου ή του Προέδρου του Συνδέσμου, εφόσον οι αντικαταστάτες τους δεν εκδηλώσουν με πράξη τους τη συγκατάθεσή τους για τη διατήρησή τους. Δεν θα μπορεί να μεταφερθεί επίσης το προσωπικό (με οποιαδήποτε σχέση εργασίας) των επιχειρήσεων που μέχρι 31-12-2010 δεν θα έχουν ολοκληρώσει τη μετατροπή τους και εξακολουθούν να υφίστανται ανάλογες απιχειρήσεις.
Ερωτήματα
Ένα βασικό ερώτημα, που ενώ φαίνεται απλό, χρόνια περιμένει την κατά περίπτωση επιβεβαίωση του και που αφορά κατά κανόνα τους υπαλλήλους των κάθε λογής δημοτικών επιχειρήσεων είναι το εξής απλό. «ποιος είναι ο αρμόδιος να κάνει τον χαρακτηρισμό της σύμβασης». Αν μια σύμβαση είναι ΙΔΑΧ ο υπάλληλος διασφαλίζει τη συνέχιση της εργασίας του μεταφερόμενος στο νέο σχήμα, αν είναι ΙΔΟΧ παραμένει μέχρι τη λήξη της σύμβασης του και μετά απολύεται. Επομένως το ερώτημα είναι ουσιώδες παρότι διαχρονικό.
Παρά το γεγονός ότι από το 1997 οι δημοτικές επιχειρήσεις, ως προς τις προσλήψεις υπάγονται σε καθεστώς ανάλογο με αυτό του Δημοσίου (ν.2190/94), παρά το γεγονός ότι από το 2001 σύμφωνα με το άρθρο 103 παρ. 8 του Συντάγματος «απαγορεύεται η μονιμοποίηση των ΙΔΟΧ και των με σύμβαση έργου ή η μετατροπή των συμβάσεών τους σε αορίστου χρόνου», μερικοί από τους ανεξάρτητους δημοτικούς μας άρχοντες, εκμεταλλευόμενοι τη ανάγκη του κόσμου για εργασία, ενθαρρυμένοι από την απραξία της πολιτικής μας εξουσίας και την υπό αυτήν Δημόσια Διοίκηση, την ανεξάρτητη Δικαιοσύνη μας και τους αγώνες των συνδικαλιστικών μας οργανώσεων, εξακολουθούν να γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους το Σύνταγμα, τους νόμους και κυρίως την κοινωνία που εξακολουθεί (ηλιθίως) να πιστεύει ότι «οι προσλήψεις στο Δημόσιο γίνονται με διαγωνισμό» και προσλαμβάνουν κατά το δοκούν από το παράθυρο δημιουργώντας αενάως νέες γενιές αγνώστου ταυτότητας συμβασιούχους, οι οποίοι καρτερούν τη μονιμοποίηση τους, την οποία κατά κανόνα επιτυγχάνουν. Τελευταία επιτεύγματα μονιμοποίησης συμβασιούχων αγνώστου προελεύσεως είναι βεβαίως το Π.Δ. 164/2004 και το άρθρο 269 του Ν. 3463/2006. Παρόλα αυτά και παρά το γεγονός ότι με αυτά τα νομοθετήματα και κάποιες δικαστικές αποφάσεις δόθηκε σχεδόν η ευκαιρία να μετατραπούν οι όποιες συμβάσεις σε ΙΔΑΧ για το προσωπικό που είχε προσληφθεί μέχρι το 2004, και σήμερα μια νέα γενιά συμβασιούχων έχει δημιουργηθεί και περιμένει. Δυστυχώς στις προβλέψεις του Καλλικράτη δεν υπάρχει κάτι για αυτούς. Στατιστικά όμως μπορούν να είναι βέβαιοι ότι και αυτοί κάποια στιγμή θα μονιμοποιηθούν. Στην Ελλάδα ζούμε…..
* Γράφουν οι Γιώργος Ρουβάς και ο Νίκος Γκουλιούμης
** Ο Γιώργος Ρουβάς είναι οικονομολόγος και ο Νίκος Γκουλιούμης είναι δικηγόρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου